MAKALELER

Gelir İdaresi Başkanlığı beyan döneminin başladığı bugünlerde mükelleflerin vergilerini düzenli ödemelerini teşvik etmek amacıyla % 5 vergi indirimi konusunda broşür yayımladı.

(Vergiye Uyumlu Mükelleflere Yüzde 5 Vergi İndirimi Broşürü) Bir süreden beri uygulanmakla birlikte bir çok mükellef geçmiş yıllara ilişkin ödemelerdeki gecikmeler veya cezalar nedeniyle bu imkandan faydalanamıyordu. Yapılan yeni düzenleme ile vergide uyum imkanı biraz daha kolaylaştırıldı. Sigorta primlerinde uzun zamandır uygulanan ve prim tahsilatında etkin bir yöntemin vergi içinde getirilmiş olması memnuniyet verici. Bu imkandan faydalanmak için bu hususun beyannamede gösterilmesi yani talep edilmesi gerekiyor.

Kimler Faydalanabilir?

Tabi bu imkandan faydalanmanın belirli şartları var. Her şeyden önce vergide uyum kapsamından faydalanacak mükellef kesimi sınırlı.

Bunlar;

Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi, Kurumlar vergisi mükellefleri (finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç),
Yararlanabilir.

Mevzuat gereği bu faaliyetler dışında bulunan diğer gelir unsurları nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecek olsa bile faydalanma imkanı yok.

Ayrıca bu indirim söz konusu mükelleflerin gelir ve kurumlar vergisi beyanları ile sınırlı. Vergi indirimi diğer vergiler yani KDV, ÖTV, için geçerli değil.

Şartları Neler?

√ İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş olması,
√ Vergi indiriminin hesaplanacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibariyle, bu beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannameleri üzerinden tahakkuk eden vergilerin ödenmiş olması,
√ İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibariyle ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması,
√ Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibariyle vergi aslı (vergi cezaları ile fer’i alacaklar dahil) 1.000.-TL üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması,
√ Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında kaçakçılık suçu işlenmemiş olması,
Gerekir.

Vergi Borcunuzun Olup Olmadığı Kontrol Ettikten Sonra Beyanname Verin!

Yukarıda sayılan şartları ihlal edenler vergi indirim hakkından faydalanamıyor. Şartların en önemlileri indirim hakkının kullanılacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibariyle 1.000.-TL üzerinde ödenmemiş vergi borcunun bulunmaması. Bu nedenle gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi verilmeden önce vergi borcunun olup olmadığının araştırılması ve vergide uyum kapsamında faydalanılacak tutarın ödenecek vergiden daha yüksek olabileceği de düşünülerek gerekirse bu tutarın önceden ödenmesinde fayda var.

Temel şart sadece gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin değil;

Geçici vergi beyannameleri,
Muhtasar,
Muhtasar ve prim hizmet beyannameleri,

Vergi dairelerine verilmesi gereken Kdv , Ötv beyannamelerinin de yasal süresinde verilmesi ve bu beyannameler ile tahakkuk eden bütün vergilerin de vergi indiriminin hesaplanacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihte ödenmiş olması gerekir. Örneğin gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihte 1.001.- TL vergi borcunuz olsa dahi, 1,4 milyon TL’lik tutara kadar vergi indiriminden faydalanma imkanınız ortadan kalkmakta. Oysa beyannameyi vermeden önce bu tutarı ödemeniz ve daha sonra gelir veya kurumlar vergisi beyannamesini vermeniz halinde vergi indiriminden faydalanabilirsiniz.

İndirim Tutarı 1,4 Milyon TL’yi Aşamıyor!

Ticari, Zirai ve mesleki faaliyetleri nedeniyle gelir vergisi ile kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan vergi indirimi imkanının hesaplanan verginin % 5 olması ile birlikte yararlanılabilecek üst sınır bu yıl için 1.400.000.- TL’dir. Büyük tutarlarda gelir veya kurumlar vergisi tahakkuk eden mükellefler açısından % 5 ‘lik oran daha aşağıya inmekte. Basit bir hesaplama ile verginin 28 milyon TL’yi geçmesi halinde diğer şartlar sağlanmış olsa bile yararlanılacak 1,4 milyon TL dışında ilave bir vergi indirimi yok.

Üst sınırın olması vergisini düzenli ödeyen ve hatta Türkiye vergi rekortmenleri arasında giren firmalar açısından olumsuz bir durum. 30 milyon TL kurumlar vergisi ödeyen ile 50 milyon TL kurumlar vergisi ödeyenin faydalanacağı vergi uyum tutarı aynı yani 1,4 milyon TL olacak.

Daha Sonra Şartları İhlal Ettiği Anlaşılana Vergi Ziyaı Cezası Yok!

Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, şartları taşımadığının tespiti halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim nedeniyle alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın mükelleften istenecek.

Aynı şekilde beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının tespiti halinde de indirim nedeniyle alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın mükelleften istenecek.

İsmail KÖKBULUT

Yeminli Mali Müşavir