MAKALELER

Kâr payı avansı ne demek?

Kar payı avansı dağıtımı, hesap dönemi kapanmadan ve yıllık net kâr kesinleşmeden önce, yıllık kardan mahsup edilmek üzere ortaklara yapılan kâr payı ödemesi anlamına gelmekte.

Esasen ülkemizde halka açık anonim şirketlerin kâr payı avansı dağıtması zaten mümkündü. Ancak 6762 Sayılı eski Ticaret Kanunu halka açık olmayan şirketlerin kar payı avansı dağıtmasına müsaade etmemekteydi. Maliye Bakanlığı 1 sıra No'lu Kurumlar Vergisi Tebliği ile halka açık olmayan şirketlerin de kâr payı avansı dağıtmasına imkân tanıyan yönde bir düzenleme yapmış ancak söz konusu düzenleme Danıştay 4. Dairesi tarafından 6762 Sayılı eski Ticaret Kanunu'nun buna izin vermemesi gerekçe gösterilerek iptal edilmişti.

Yeni Ticaret Kanunu şirketlerin kar payı avansı dağıtabilmesine imkân sağlamakta. Hazırlanan tebliğ henüz Resmi Gazete'de yayımlanıp yürürlüğe girmedi ancak taslak versiyonu kamuoyu ile paylaşıldı. Kurumlar Vergisi Tebliğ Taslağı ile Kurumlar Vergisi mükellefi olan şirketlerin avans kar dağıtımı yapabileceği öngörülmüş.

Avans kâr dağıtımı limited şirketlerde yok!

Ancak Yeni Türk Ticaret Kanununa göre kar payı avansını anonim şirketler dağıtabilecek. Yeni Türk Ticaret Kanunu 509. madde de anonim şirketlerin kâr dağıtım maddesinde kar payı avansına izin verilirken, Limited şirketlerin kar dağıtım maddesi olan 608. madde de ise kar payı avansı öngörülmemiş.

Avans dağıtmak isteyen şirketlerin esas sözleşmelerinde bu yönde bir hüküm bulunması ve genel kurulun dağıtım yetkisini yönetim kuruluna devretmiş olması zorunlu.

Kâr payı avansı uygulamasının vergisel sonuçları

Maliye Bakanlığı 6 sıra No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği Taslağı'nda kâr payı avansı uygulamasının vergisel sonuçlarına yönelik bazı açıklamalar yer almakta.

Buna göre:

- Kurumlar Vergisi mükelleflerince kâr payı avansı dağıtımı yapılması halinde, dağıtılan kar payları üzerinden elde edenin hukuki niteliğine göre vergi kesintisi yapılacak. Örneğin kâr payı avansı dağıtacak şirketin ortakları tam mükellef gerçek kişi ise %15 oranında Gelir Vergisi tevkifatı yapılması gerekecek.

- Kesilen vergiler, kar payı avansı dağıtımının yapıldığı aya ait muhtasar beyanname ile beyan edilecek.

- Kâr payı avansı dağıtılması halinde, 5520 Sayılı Yasa'nın transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanmayacak. Ancak; hesap dönemi itibarıyla zarar doğması veya safi kazancın avans olarak dağıtımı yapılan kardan düşük çıkması halinde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri uygulanacak.

Adına avans değil de borç derseniz şirketinizden borç aldığınız için suç işlemiş olacaksınız. Aldığınız paraya kâr avansı deyip yıl sonunda zarar ederseniz bu sefer de örtülü kazanç dağıtmış olacaksınız.

İsmail KÖKBULUT

Yeminli Mali Müşavir