MAKALELER

2 Mart 2019 tarihli Resmi Gazetede “Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik” yayımlandı.

Yönetmeliğin amacı, plân, fen, sanat, sağlık, çevre şartlarına ve standartlara uygun yapı inşa edilmesine yönelik yapım faaliyet ve süreçlerinin takibini sağlamak üzere, yapı müteahhitlerinin ekonomik, mali, mesleki ve teknik yeterliklerine göre sınıflandırılarak yetki belgesi numarası verilmesine, kayıtlarının tutulmasına, belge numaralarının veya gruplarının iptaline ilişkin usul ve esasları düzenlemek. (Bu Yönetmelikte tarif edilen sınıflandırma koşulları 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki işler ile bu Kanunda istisna tutulan işleri ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamındaki mevzuata göre yürütülen yapım işlerini kapsamamakta.)

Yapı ruhsatına tâbi bütün yapılar (iki katı geçmeyen ve 500 metrekareyi geçmeyen yapıların malikince yapılması hariç) için müteahhidin yetki belgesi numarası alması esas. Bu numaranın yapı ruhsatında, yapı kullanma izin belgesinde ve yapım işleri sözleşmelerinde kullanılması zorunlu.

Yetki belgesi başvurusu için yönetmelikte belli şartlar getirilmiş.

“Yetki belgesi numarası için başvuranlardan;

a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan, iflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan, ilgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilen,
b) Başvuru tarihinden geriye doğru son üç yıl içerisinde kesinleşmiş yargı kararı ile tespit edilmek kaydıyla, yetki belgesi numarası kullandığı işlerde;

1) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştıran veya buna teşebbüs eden,

2) Sahte belge düzenleyen, kullanan veya bunlara teşebbüs eden,

3) Hileli malzeme, araç veya usuller kullanan, fen ve sanat kurallarına aykırı imalat yapan,

gerçek veya tüzel kişilere yetki belgesi numarası tahsis edilmez, yetki belge numarası olanların belgesi iptal edilir.”

Yönetmelik ile gerçek veya tüzel kişilere yetki belgesi numarası verilebilmesi için mesleki ve teknik yeterlilik dışında ayrıca ekonomik ve mali yeterlilik de getirilmiş durumda. Özellikle geçmişinde iflas, konkordato, zorunlu tasfiye, hileli iflas gibi mali anlamda güvenilirliğini yitirmiş gerçek veya tüzel kişiler açısından kısıtlama getirilmiş durumda.

Yapı müteahhitliği için yetki belgesi talep eden gerçek veya tüzel kişilerin geriye doğru son üç yıl içerisinde kesinleşmiş yargı kararı ile tespit edilmek kaydıyla yetki belgesi numarası kullandığı işlerde sahte belge düzenlenmesi, kullanması veya bunlara teşebbüs edilmesi halinde yetki belgesi tahsisi edilmeyecek, edildi ise iptal edilecek.

Hangi belgelerin yönetmelikte yer alan sahte belge kapsamında olduğu husus yönetmelikte yer almamakta. Dolayısıyla Vergi Usul Kanunununda yer alan sahte belge bu kapsamda düşünülebilir mi?

Vergi Usul Kanununun 359/b Maddesinde;

“Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.”

ifadesi yer almaktadır.”

Söz konusu yönetmelikte yer alan sahte belge ile ilgili bir sınırlama yapılmamış olduğu anlaşıldığı için sahte belge kullanan, düzenleyen gerçek veya tüzel kişiler buna göre müteahhitlik yapamayacak sonucuna ulaşılabilir?

İsmail KÖKBULUT

Yeminli Mali Müşavir