LİMİTED ŞİRKETTE PAY DEVRİNE DİKKAT
Limited şirketlerin, vergi borcu gibi kamu idarelerine olan ödenmemiş borçlarından ilk olarak ilgili şirket sorumlu durumda. Yani bir limited şirket vergi borcunu ödemezse, öncelikle şirketin malvarlığı takip ediliyor.
Şirket tüzel kişiliğinden tahsil edilemeyen vergi alacağı için ise limited şirket kanuni temsilcileri ile ortaklarının sorumluluğu ortaya çıkıyor. Bu anlamda limited şirket ortaklık paylarının edinimi ve devri de çok büyük önem arz ediyor.
Ortaklar da sorumlu!
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun'un 35. maddesine göre; limited şirket ortakları, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu durumdalar.
Örneğin; Ahmet Bey'in bir limited şirketin %35 ortağı olduğunu ve bu limited şirketin 1 milyon TL ödenmemiş vergi borcunun bulunduğunu düşünelim. Bu durumda eğer bu borç limited şirketten tahsil edilemiyorsa, Ahmet Bey'in 350 bin TL'lik bir sorumluluğu söz konusu olacak.
Ortağın payını devretmesi
Limited şirketlerde ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutuluyorlar.
Bir diğer deyişle, payını devreden ortak, devir tarihinden sonraki dönemlere ilişkin amme borçlarından artık sorumlu tutulamıyor.
Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde ise yine bu şahıslar amme alacağının ödenmesinden ilgili düzenlemeye göre müteselsilen sorumlu durumdalar.
Limited şirketlerde tescil ve ilan
6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun 573 ve müteakip maddelerinde limited şirketlerin kuruluşu düzenlenmiş durumda. Buna göre tescil ve ilan edilecek hususlar arasında; ortakların kimliği ve koymayı taahhüt ettikleri sermaye miktarları, müdürlerin ve şirketi temsile yetkili diğer kişilerin kimliği, temsil yetkisinin kullanılma şekli yer alıyor.
Kanunda ayrıca; şirket esas sözleşmesinde yapılan her değişikliğin ilk sözleşmede olduğu gibi tescil ve ilan edileceği belirtilmiş durumda.
Yine yasal düzenlemeye göre, pay defterinin tutulması, bu deftere; ortakların adlarının, her ortağın sahip olduğu esas sermaye pay sayısının, esas sermaye paylarının devirleri ve geçişleri itibari değerlerinin, grupları ve esas sermaye payları üzerindeki intifa ve rehin haklarının, sahiplerinin adlarının ve adreslerinin, vukuu bulan ödemelerin, payların devir ve intikali ve bu hususlarla ilgili değişikliklerin kaydedilmesi zorunlu.
Ltd'de ortaklık payı nasıl devredilir?
6102 Sayılı TTK' ya göre; ortaklık payının/esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemlerin yazılı şekilde yapılması, tarafların imzalarının noterce onaylanması gerekiyor. Şirket sözleşmesinde aksi öngörülmemişse, esas sermaye payının devri için ortaklar genel kurulunun onayı şart ve devir bu onayla geçerli oluyor. Başvurudan itibaren üç ay içinde genel kurul reddetmediği takdirde devre onay verilmiş sayılıyor.
Devir tarihi çok önemli!
Limited şirketlerin ortaklık paylarının ne zaman devredilmiş sayılacağı ortakların amme borçlarından olan sorumluluğunun belirlenmesi noktasında büyük önem taşıyor. Zira payını devreden ortak devir tarihinden sonraki dönemlere ilişkin borçlardan sorumlu olmuyor.
Limited şirketlerde ortaklık paylarının devir tarihi olarak hangi tarihin esas alınması gerektiği konusundaki tartışmalara 5 sıra No'lu (seri A) Tahsilât Genel Tebliği ile nokta koyulmuş durumda.
Buna göre; ortaklık payının devredildiği tarih olarak noter tasdikli devir sözleşmesi tarihinin esas alınması gerekiyor.
Diğer taraftan, ortaklık payının noter tasdikli devir sözleşmesi ile devredilmesine rağmen devrin genel kurul tarafından reddedilmesi halinde, ortaklık payı devredilmemiş sayılıyor ve ortağın ortaklık sıfatı devam ediyor.
İsmail KÖKBULUT
Yeminli Mali Müşavir